Veiligheid

We zijn altijd stappen aan het maken om te zorgen dat mensen op de meest veilige manier mogelijk superfoods en supplementen kunnen gebruiken. Er zijn namelijk, net zoals met reguliere medicijnen, soms gevaren die met goede voorlichting gemakkelijk beheersbaar zijn. Informatie, onderzoek en goede voorlichting over gebruik zijn van cruciaal belang.

Medicijnen: Interacties & Contra-indicaties

Geneesmiddelen en voeding kunnen elkaar op allerlei manieren beïnvloeden. Het lastige is dat vaak niet precies duidelijk is wat de klinische relevantie is van deze wisselwerking. Daarnaast moet men extra alert zijn op risicogroepen. Te denken valt hierbij aan zwangere vrouwen, ouderen, kinderen, mensen met een medische indicatie (bv diabetici) en patiënten met malabsorptie, nierziekten of die onder behandeling staan voor kanker.

Een interactie is een farmacologische respons of effect bij een combinatie van twee of meer geneesmiddelen, supplementen en/of kruiden die verschilt van de verwachte respons bij afzonderlijke toediening van stoffen. Ons doel is om je zoveel mogelijk te informeren om te voorkomen dat je een combinatie van medicijnen en supplementen neemt waarbij schadelijke gevolgen zouden kunnen ontstaan. De meeste voedingssupplementen kunnen naast geneesmiddelen worden gebruikt. Maar er zijn uitzonderingen. Zo moeten personen die antistollingsmiddelen gebruiken geen hoge doses Vitamine K nemen. Wanneer je medicijnen gebruikt, kijk dan altijd op het etiket of er een waarschuwing staat voor gebruik bij bepaalde geneesmiddelen. Raadpleeg bij twijfel je behandelend arts of de apotheek.

Interacties tussen kruiden, supplementen en medicijnen

Medicijnen kunnen je gehalte van vitaminen en mineralen verlagen

#Geneesmiddel                                                          Remt opname van/verhoogt de uitscheiding van/verhoogt de behoefte aan:

1ACE-remmers                                                             Natrium, kalium en zink

2Acetylsalicylzuur (aspirine)                                      Vitamine C, B1 en K, foliumzuur

3Aciclovir/antiretrovirale medicijnen                       Vitamine B12

4Amitriptyline                                                              Co-enzym Q10

5Angiotensine 2 antagonisten                                   Zink

6Antacida                                                                      Vitamine B1, B2, B11, B12, magnesium, zink, ijzer en koper

7Antibiotica                                                                   Vitamines, Mineralen, Probiotica

8Anticonceptie                                                             Vitamine A, C, E, B6, B12, B3, Q10, zink, magnesium, selenium

9Antidepressiva (SSRI)                                                Natrium, melatonine, vitamine B11, B12

10Antidepressiva (Tricyclisch)                                   Vitamine B1, B2, B6, B11, B12, Q10

11Metformine                                                              Vitamine B6, B12 en Q10

12Anti-epileptica                                                          Vitamine D, K, B6, B12, foliumzuur

13Antipsychotica                                                         Vitamine B6, E1

4Artacaïne                                                                    Vitamine B12

15Benzodiazepinen                                                    Melatonine

16Bètablokkers                                                           Q10, melatonine, vitamine B6

17Calcium antagonisten                                            Kalium, Q10, melatonine, vitamine D

18Cisplatine                                                                 Magnesium

19Colchicine                                                                Vitamine B11, B12

20Coumarines/Warfarine                                          Vitamine K

21Digoxine                                                                   Kalium, calcium, magnesium en vitamine B6

22Diuretica                                                                  Calcium, ijzer, vitamine B11, C

23Enalapril                                                                   Zink

24Fenobarbital                                                            Vitamine C, D, B11, calcium, magnesium

25Fenytoïne  (anti a ritmicum)                                  Vitamine B1

26Gemfibrazil/Ciprofibraat                                       Q10 en vitamine E

27Gliclazide                                                                 Q10 en aminozuren

28Levo dopa                                                                Vitamine B3 en B6

29Maagzuurremmers (Omezaprol)                         Vitamine C, B12, bètacaroteen, Q10

30Metformine                                                             Vitamine B11 en B12

31Methotrexaat                                                          Vitamine B11 en B12

32Methylfenidaat (Ritalin)                                         Foliumzuur

33Metronidazol (vaginaal)                                        Zink verbetert de werking

34Narcosemiddelen                                                  Magnesium, vitamine B6

35NSAID’s                                                                    Vitamine C, B12, foliumzuur, ijzer, kalium

36Oestrogenen                                                          Vitamine B1, B2, B6, B12, B11 en C

37Mesalazine, sulfalazine bij I.B.D                          Vitamine B11, B12, K en jodium

38Prednison                                                               Vitamine C en selenium

39Statines                                                                   Q10, omega 3, vitamine A, D, E en K

40Tbc-medicatie                                                        Vitamine B6

41Theofylline (astma)                                               Vitamine B6

42Virusremmers                                                       Vitamine B12

HACCP & Voedselveiligheid

HACCP staat voor Hazard Analysis and Critical Control Points. Bij het verwerken van voedingsmiddelen kunnen er dingen mis gaan, wat de veiligheid van ons eten in gevaar brengt. Bedrijven die voedsel produceren of verwerken moeten mogelijke risico’s beschrijven in een voedselveiligheidsplan. Dit is een HACCP-plan. Alle voedselverwerkers zijn verplicht een HACCP-plan op te stellen. HACCP valt onder de Europese wetgeving.

Wat zijn gevaren?

Met HACCP loopt een bedrijf het hele productieproces na op mogelijke gevaren voor de veiligheid van voedsel. Deze gevaren worden benoemd. Vervolgens moeten ze aangeven hoe de daaraan verbonden risico’s worden beheerst. De woorden in Hazard Analysis and Critical Control Points geven weer waar het voor staat.

Hazard: Een ‘hazard’ is een gevaar dat in een product aanwezig kan zijn en vervolgens een bedreiging voor de gezondheid van de consument kan vormen. Het gaat daarbij om: Microbiologische gevaren: bacteriën, schimmels, virussen en parasieten. Chemische gevaren, oftewel schadelijke stoffen: dioxines, zware metalen, schimmelgifstoffen, resten bestrijdingsmiddelen, enzovoorts. Fysische gevaren: glas, plastic, scherpe metaal- of houtdeeltjes, enzovoorts.

 

Wetenschappelijk onderzoek en referenties

Voor AANU is het erg belangrijk dat jij goed geïnformeerd bent en beschikking hebt tot het meeste recente

wetenschappelijke onderzoek en deskundig advies. Wil je wetenschappelijke referenties en naslagwerk lezen over bepaalde stoffen? Wij adviseren je dan om te kijken op Pubmed. Mocht je meer informatie over de studies willen hebben, heb je moeite met het lezen van dit soort informatie of wil je product informatie, neem dan contact op en dan helpen we je graag verder.

Er is veel informatie beschikbaar op de volgende websites, neem daar ook eens een kijkje:

Consumerlab
Consumerlab is de grootste onafhankelijke onderzoeker naar de kwaliteit van supplementen merken en producten in de Verenigde Staten. Ze komen met zeer veel nuttige informatie over welke merken goed zijn en welke problemen ondervinden.

NPN (Natuur- en gezondheids Producten Nederland)
NPN is de branchevereniging voor producenten, grondstofleveranciers, groothandelaren, importeurs en distributeurs van voedingssupplementen. NPN is in 1983 opgericht met als doel de belangen te behartigen van bedrijven in natuur- en gezondheidsproducten. In de loop van de jaren is de focus komen te liggen op voedingssupplementen, zoals vitamine- en kruidenpreparaten.

NVWA (Nederlandse Voedsel & Warenautoriteit)
De NVWA bewaakt de veiligheid van voedsel en consumentenproducten, de gezondheid van dieren en planten, het dierenwelzijn en handhaaft de natuurwetgeving.

KoagKag
De Keuringsraad is een goedkeuringsinstantie op basis van zelfregulering. De Keuringsraad heeft een jarenlange expertise opgebouwd in het beoordelen van gezondheidsclaims en medische claims. Publieksreclame voor een zelfzorggeneesmiddel, medisch (zelfzorg) hulpmiddel of gezondheidsproduct is in het belang van de volksgezondheid, maar vergt wel duidelijke regelgeving. Industrie, media en adverteerders onderkennen hun maatschappelijke verantwoordelijkheid en hebben zelf regels opgesteld waaraan publieksreclame moet voldoen. De Keuringsraad ziet toe op de naleving van die regels.

Veelgestelde vragen over veiligheid

Zijn natuurlijke vitamines beter dan synthetische?

De werking van natuurlijke vitamines is niet altijd beter dan die van synthetische. Dit verschilt per vitamine. Zo worden vitamine E en pro-vitamine A (bètacaroteen) beter opgenomen in de natuurlijke vorm, terwijl je lichaam vitamine D en foliumzuur in hun synthetische vorm juist beter opneemt. Soms wordt gekozen voor een synthetische vorm, omdat het niet altijd mogelijk is om vitamines uit een natuurlijke bron te verwerken.

 

Met welke vitamines moet je extra oppassen?

Voor de vitamines A, D, E, B3, B6 en foliumzuur (B11) is een maximum per dag vastgesteld. Neem je een grotere dosis, dan kan vergiftiging optreden. Extra aandacht verdient vitamine A. Zwangere vrouwen en jonge kinderen moeten vitamine A (uit supplementen) weren. Voor hen is een teveel gevaarlijk. Het verhoogt de kans op aangeboren afwijkingen bij de baby.

Hoelang duurt het voordat ik wat van de supplementen voel?

Omdat andere aspecten van uw dieet, recente gezondheid, gewicht en genetica allemaal effect kunnen hebben op hoelang nodig is om positieve veranderingen te bemerken is het moeilijk om precies te zeggen wanneer de gewenste effecten beginnen. Wij raden altijd aan om tenminste één hele verpakking te gebruiken voordat men er over oordeelt.

Is het tijdstip waarop je vitamines inneemt belangrijk?

Het beste is om vitaminesupplementen tijdens de maaltijden in te nemen. De vetoplosbare vitamines worden namelijk beter opgenomen in combinatie met de maaltijd, die doorgaans een hoeveelheid vet bevat. Ook Vitamine C kun je beter tijdens de maaltijd innemen, omdat het de opname van ijzer uit de maaltijd verbetert.

Zijn voedingssupplementen voor iedereen geschikt?

Eigenlijk kan iedereen, jong en oud, een voedingssupplement gebruiken. Er zijn enkele situaties waarbij je alert moet zijn of het gebruik van bepaalde supplementen geschikt is, bijvoorbeeld bij hele jonge kinderen, zwangerschap, medicijngebruik of bij een voedselallergie. Het etiket van een product geeft je hier meer informatie over.

Hoe weet ik of de aangegeven dosis de juiste is?

Wanneer je totale inname van een voedingstof tussen de Aanbevolen Dagelijkse Hoeveelheid (ADH) en Veilige Bovengrens ligt, is inname veilig. Met totale inname bedoelen we je inname uit voeding en supplementen. De veilige bovengrens ligt vaak vele malen hoger dan de ADH. Zo is de ADH voor vitamine C 80 milligram en ligt de veilige bovengrens op 2000 milligram, dat is 25 keer zo hoog.

Kan ik alles wat er op een etiket staat vertrouwen?

De Nederlandse wet stelt een heleboel eisen aan wat er op een etiket mag staan. Zo mogen alleen gezondheidseffecten worden vermeld als deze wetenschappelijk zijn bewezen. Soms gebeurt het dat er onjuiste beweringen worden gedaan op een etiket of in reclame. Dit wordt aangepakt door de Nederlandse overheid en de Reclame Code Commissie.

Kan ik capsules gewoon openmaken?

Nee, dit kan niet tenzij anders is aangegeven. Sommige stoffen kunnen een branderig gevoel in de slokdarm geven of zure oprispingen veroorzaken als ze niet als een capsule ingenomen worden.

Kan ik teveel binnenkrijgen als ik een supplement gebruik?

Supplementen die in Nederland verkrijgbaar zijn, zijn veilig. Net als voor voeding geldt: teveel van hetzelfde is nooit goed. Als je het advies op het etiket van een voedingssupplement volgt, kun je het veilig gebruiken naast je voeding.

Kan ik meerdere voedingssupplementen tegelijkertijd gebruiken?

Net als dat je verschillende voedingsmiddelen naast elkaar kunt gebruiken, is dat ook met voedingssupplementen mogelijk. Bijvoorbeeld een multivitamine en een visoliecapsule of glucosamine zijn goed te combineren.

Klopt het dat je een teveel aan vitamines uit plast?

Je lichaam slaat alleen de vet oplosbare vitamines A, D, E en K op in vet. De overige vitamines worden niet opgeslagen in het lichaam en verdwijnen via de urine. Dat betekent trouwens niet dat je die supplementen zomaar lukraak, in grote hoeveelheden, kunt slikken. Voordat een stof het lichaam verlaat, kan het van alles doen in het lichaam. Ook aan schadelijke effecten. Vitamine B6 wordt bijvoorbeeld via de urine uitgescheiden, maar een teveel is zeker gevaarlijk.

Zijn dure vitamines beter dan goedkope vitamines?

Als je puur naar de vitamines kijkt, is er geen verschil. Een molecuul vitamine A is een molecuul vitamine A. Wel kunnen bijvoorbeeld andere grond- of hulpstoffen gebruikt zijn. Ook is het aanbod van A-merken vaak groter dan dat van huismerken.

Waarom kan ik niet vinden wat een product doet? - EFSA claimwetgeving

In 2012 zijn er voor voedingssupplementen een aantal nieuwe wetten ingevoerd door de NVWA. De European Food Safety Administration heeft een lijst van voedingsstoffen uitgebracht waarvan nog een beperkt aantal gezondheidsclaims mag worden gedaan (bijvoorbeeld: "vitamine C draagt bij tot het behoud van een normaal energieleverend metabolisme"). Van veel andere bekende voedingsstoffen, zoals glucosamine, co-enzym Q10 en aminozuren, mag in het geheel niet meer gesteld worden dat ze een bepaalde werking hebben.

Een claim is elke niet-verplichte boodschap of bewering die aangeeft, de indruk wekt of betekent dat een levensmiddel bepaalde eigenschappen heeft. Hieronder vallen ook illustraties, grafische voorstellingen of symbolen. Deze wet is bedoeld om consumenten meer zekerheid te geven over de juistheid van voedings- en gezondheidsclaims op verpakkingen en in reclames en daarnaast om bedrijven te stimuleren te investeren in nieuwe, gezondere producten.

Niet alleen de productteksten, productnamen en etiketten moeten daarom worden aangepast, maar in sommige gevallen ook de productvragen en recensies. Daarnaast moeten de beweringen voor de consument begrijpelijk zijn.

Handige referenties voor de claimwetgeving zijn de volgende:

Botanical On-Hold Claims

EFSA Claim Criteria

EFSA Voedingsclaims